This information may help give you an idea about what the problem with your child might be, Study notes of Sociology of Childhood

Download This information may help give you an idea about what the problem with your child might be and more Study notes Sociology of Childhood in PDF only on Docsity!

Орындаған:Бердімұрат Олжас 304 А Группасы ЖМ Балалар пропедевтикасы

Тақырыбы:Балалар

жүйке жүйесінің АФЕ.

Жоспар: I.Кіріспе Нерв жүйесінің дамуы. II.Негізгі бөлім: Жаңа туған нәрестенің нерв жүйесінің ерекшеліктері. Бас сүйегі мен мидың даму ақаулары. III.Қорытынды

Баланың өмірі,өсуі мен дамуы оның жарық дүниеге келген күннен басталмайды,ұрықтана бастаған кезінен басталады.Орталық нерв жүйесінің дұрыс қалыптасуы және оның одан кейінгі әректтері негізінен көптеген әсерлерге,соны ң ішінде ұрықты ң даму жағдайына байланысты. Эмбрион мен ұрық миының дамуын әдетте үш кезеңге бөледі: Ұрықтық кезеңнің бірінші триместірі- нерв жүйесінің алғашқы белгілері 3-ші аптада пайда болады.Алғашқыда ол пластинка сияқты болып ұрықтың арқа жағында орналасады.Жиектері қосылғаннан кейін пластинка нерв түтігіне айналады,оның алдыңғы жағы бірінен соң бірі үшке бөлінеді.Олар ми көпіршіктері деп аталады.Одан кейін алдыңғы және артқы көпіршіктер ортасынан бөлінеді де ,бес ми көпіршіктері пайда болады.Алдыңғы ми көпіршігі мен ми жарты шарларында,2-ші көпіршік арлық мида,3-ші көпіршік-орталық мида,4-ші көпіршік- Варолиев көпірінде және мишықта,5-ші сопақша мида орналасады.

4 апталық

жүктілік

Мидың тез өсуіне байланысты қалыптасуының

қауіпті кезеңдері болады:Ұрықтанудың 7-8 күні,3-

аптада мүшенің толық жүйе түрінде қалыптасуы

және 18-22 аптада мидың биоэлектрлік

жұмысы

мен бейнелістік реакцияларында саралы

өзгерістер

жүреді.Осы кезеңдерде қатаерлі фокторлардың

әсер етуіорталық нерв жүйесінің ауытқуларына

әкеліп соқтыруы мүмкін.Нерв жүйесінің кейбір

бөліктері туған күнен бастап жетілген болып

келеді,ол ересек адамның жүйке жұйесіне ұқсауы

мүмкін және керісінше миды ң кейбір

құрылымдары тек қана туғаннан кейін жедел

дамиды.

Жаңа туған нәрестенің миы үлкен,аумақты болып келеді.Салалары мен қатпарлары ірі болады,бірақ аласа және тайыз болып келеді.Ұсақ қатпарлар негізінен сәби туғаннан кейін пайда болады.Маңдайлық бөлігінің көлемі үлкен кісінікімен салыстырғанда көп кіші ,ал желкелік бөлігі керісінше үлкен.Мишық әлсіз дамыған жұқа болады,жарты мидың көлемі кішкентай және жоғарғы қатпарлары да сондай болып келеді.Бүйір қарыншалары өте үлкен ,кең болады. Жаңа туған нәрестенің миының сұр заты ақ заттан нашар бөлінген,яғни нерв клеткалары негізінен ақ затта орналасады.Жасқа байланысты орналасу топографиясы,түрі,салалардың ,қатпарлардың саны мен көлемі өзгереді.Әсіресе,бұл процестер алғашқы бірінші жылда қарқынды жүреді.Сонымен,мидың жарты шарларының аумағы 10-11 жасқа келгенде 1, есе,сайлардың ұзындығы 2есе,қабық көлемі 3,5 есе үлкейеді екен.

Ми қабықтары пайда болған кезде ми қарынша-ларда қалыптаса бастайды.Оң және сол мидың жарты шарларында I және IIқарыншалар анық-талады.(Бүйірлі сопақша мида III қарынша).Орталық мидағы қуыстар каналға,Uжүргізгішке (сильвив) айналады. Нерв жүйесінің даму барысында мидың құрамында да әжептәуір өзгерістер болады.Судың мөлшері азайып,белок,нуклейн қышқылы, липо-протейдтер ми құрамында көбейеді. Липо-протейдтердің көбеюі тек мидың ақ затында байқалады.Ол онда жүріп жатқан миеленизац- ияланудың 50% құрайды.Бірінші жылы мидың ақ затында липидтің жалпы мөлшері 3 есе, церебре-зидтер 10 есе артады.Ал,лецетиннің мөлшері негізінен өзгермейді.Баланың өсуі барысында ми тканінде белоктың жиналу процесі одан әрі жүре береді.

Балалардың жасына байланысты мидың химиялық құрамы(Салмағының пайызы есебінен)(А.В. Мазурин,И.М.Варонцов 1985) Құрамы Ұрық Емшек жасындағы балалар IIIай VII ай I ай 3 ай 8 ай Ересек адамдар Су 91.93 90.56 88.09 87.03 85.81 77. Құрғақ қалдық 8.09 9.44 11.91 12.97 14.19 22. Майлар 1.78 2.48 3.71 4.24 6.07 12. Фосфотидтер 1.04 1.24 1.91 1.74 3.17 5. Сульфатидтер 0.16 0.27 0.25 0.5 0.5 1. Церебразидте 0 0.015 0.02 0.3 0.49 1. р (^) 0.58 0.97 1.53 1.7 0.91 3. Холестерин (^) 3.77 3.98 4.57 5.29 6.09 8. Белоктар

Мидың үш қабығы болады:қатты,торлы және жұмсақ.Жаңа туған сәбиде мидың қатты қабығы жұқа,бассүйек негіздерінің сүйектеріне жабысқан болып келеді.Ересек адамдармен салыстырғанда көктамыр қуыстары жұқа қабатты және жіңішкелеу.Жұмсақ және торлықабаттары өте жұқа,субдуралды,суборохнойдалды кеңістіктер кішкене болады. Жұлын бойында екі жуандау жері болады-біреуі мойын,екіншісі бел бөлігінде.Осы жерлерден көптеген қуатты түбірлер шығады.Олар қол мен аяқтың шеттік нервтерін құрайды.Жұлында ми сияқты 3 қабықпен оралған.Ұрықтың 4- ші айлығында жұлынның әрбір сегменті алдыңғы және артқы түбірлер жұбымен аттас омыртқаның тұсына сәйкес келеді,ал жұлын жұлын каналында орналасады.Оның түбірлері омыртқалар арасында тесіктен түбірлер түзеп шығады.Ұрықтың,ал кейін баланың өсуіне байланысты,жұлын каналы жұлынға қарағанда тезірек өседі.Сонымен қатар,жұлын сегменттері мен омыртқалардың қалпы әжептәуір өзгерістерге ұшырайды.Жаңа туған сәбидің жұлыны III бел омыртқаның төменгі жиегіне жетеді,ал ересек кісінікі- II бел омыртқаның жоғарғы жиегінің тұсында

Балалардың жұлынының салмағы мен ұзындығы (А.В.Мазурин,И.М.Воронсов) Жасы Ер балалар Қыз балалар Жасы Ер балалар Қыз балалар Ұзынд ығ ы см Салма ғы г Ұзынд ығ ы см Салма ғы г Ұзы нд ы ғы см Салм ағы г Ұзын дығ ы см Салма ғы г Жаң а туыл ғ анда р 14 - 14 - 3 жасар 21,2 13,0 20,9 13, 1 айлық 15 3,9 14,2 3,8 5 жасар 24,9 15,7 22,9 14, 2- айлық 16,5 5,0 16,0 4,6 7 жасар 27,9 19,8 24,7 18, 4- айлық 17,2 7,1 16,9 6,1 Ересек адамдар 45 26-28 42- 43 26- 7- айлық 18,4 8,2 17,5 7,

Мидың көктамыр жүйесінің ерекшелігі ,ол ми көктамырларының тікелей көктамыр үңгірінен өтуі.Көктамыр үңгірлері мидың қатты қабығының қуыстарынан жасалынады.Олардың көктамырдан айырмашылығы қабырғалары қатты , тығыз ,қуысы ашық болады.Көктамыр үңгірлерінің осындай құрылысы бас сүйегінің ішіндегі қанның тез және бос өтуіне ықпал жасайды.Дегенімен үңгірлердің дұрыс жабылмауы қолайсыз жағдайларға әкеліп сотыруы мүмкін.Мысалы,бас сүйегінің тамырлармен қоса зақымдалуы.

Макроцефалия (мегалоцефалия)-мидың салмағы мен мөлшерлерінің шектен тыс үлкеюі.Сонымен қатар,ми қатпарларының орналасуы менцито-архитектоникасы өзгереді.Психикалық дамуы тоқырайды,құрысу синдромы байқалады. Гидроцефалия – мидың қарыншаларында немесе суборохнойдалды кеңістікке су жиналып,ми заттары семеді. Краниосиностоздар – бас сүйектерінің жіктері ерте бітіп,бір немесе бірнеше бағытта өсуі шектеледі, деформация байқалады. Краниостеноз –бас сүйегінің көлемінің әртүрлі жіктерінің ерте бітуіне байланысты кішіреюі.Осының салдарынан веналық қан айналымы бұзылып,бас сүйегінің ішкі қысымы жоғарылап,мидың дамуы тежеледі.

Назар аударғаныңзға рақмет!